Introduction: Dietary habits, lack of physical activity, parental obesity, parental education, and the socioeconomic level of the family have all been established as risk factors for childhood obesity. In a sample of elementary school children, we aimed to identify risk factors related to childhood obesity with an emphasis on the role of parental anthropometry, blood lipids, CRP and certain growth related molecules. Materials and Methods: The study was carried out in four elementary schools in Istanbul.A questionnaire requesting sociodemographic information (age, family income, household crowding, breast feeding, parental anthropometrics) was given to be completed by the child’s parents. At enrollment, body weight and height were recorded and BMI/BMI SDSs were calculated. The serum levels of total cholesterol, triglycerides, high and low density lipoprotein (HDL and LDL), C- reactive protein (CRP), eptin, ghrelin, and IGF-1 were measured. Results: The study consisted of 620 (268 males,352 female) children with a mean age of 10.27±2.13years (min: 5.9 yrs, max: 15.3 yrs). Eighty-five children (13%) had obesity (>95th percentile). The rate of obesity was higher among males (17.2% versus 11.1%). Those children with obesity had significantly higher levels of CRP and leptin, whereas lower levels of HDL compared to those without. In the multivariate regression analysis, leptin (p<0.0001, OR: 4.84; 95%CI:0.029-0.070), HDL (p=0.05, OR: -1.94 95%CI: -0.021-0.00) and maternal BMI SDS (p=0.006, OR: 2.77; 95% CI: 0.06-0.35) were independent risk factors related to BMI SDS. Conclusion: In a sample of elementary school children independent factors related to BMI SDS were leptin, HDL and maternal BMI. Determination of metabolic, genetic and environmental risk factors associated with obesity might help develop preventive strategies to this global health issue.
Keywords: Childhood, obesity, risk factors, school children.Amaç: Çocukluk dönemi obesitesi için diyet alışkanlıkları, fiziksel aktivite azlığı, ailede abezite, ailenin eğitim düzeyi ve ailenin sosyoekonomik seviyesi risk faktörleridir. Orta okul dönemi okul çocuklarında obesite için risk faktörleri olduğu düşünülen parantel antropemetrik ölçüler, kan lipidleri, CRP ve büyüme ile ilişkili moleküllerin rolü araştırıldı. Materyal ve Method: İstanbul’da bulunan dört orta okul öğrencileri çalışmaya dahil edildi. Çocukların ebeveynlerinden sosyoekonomik durumu değerlendiren bir anket (yaş, aile geliri, evde yaşayan kişi sayısı, anne sütü alımı, anne baba antropometrik ölçüleri) doldurmaları istendi. Vücut ağırlığı, boy, BMI/BMI SD hesaplandı. Serum tolal kolesterol, trigliserid, HDL, LDL, CRP, leptin, grelin ve IGF-1 değerleri ölçüldü. Bulgular: Ortalama yaşları 10.27±2.13 yıl (min: 5.9 yıl, max: 15.3 yıl) olan (268 erkek, 352 kız) çocuk değerlendirildi. Elli beş (%13) çocuk obezdi (>95 %) . Obesite hızı erkeklerde yüksekti (% 17.2 iken %11.1). Obez çocukların CRP ve leptin düzeyleri istatistiksel anlamlı olarak yüksek ölçülürken, HDL sevileri düşük bulundu. BMI SD ile ilişkili faktörler ile multivariant regresyon analizi yapıldığında leptin (p<0.0001, OR: 4.84; 95%CI:0.029-0.070), HDL (p=0.05, OR: -1.94 95%CI: -0.021- 0.00) ve anne BMI SDS (p=0.006,OR: 2.77; 95% CI: 0.06-0.35) bağımsız değişkenler olarak saptandı. Sonuç: Ortaokul çağı çocuklarda BMI Sd yi etkileyen bağımsız faktörler leptin, HDL ve annelerinin BMI dir. Obezite gibi global sağlık sorununun önlenmesinde geliştirilen stratejilerde çocukların metabolic, genetic ve çevresel risk faktörleri belirlenmesi yardımcı olacaktır.
Anahtar Kelimeler: çocukluk dönemi, obesite, risk faktörler, okul çocuğu.